24 December 2012

New origin of life model fatally requires a nonrandom protein

'The Origin of Membrane Bioenergetics' is a new origin of life model by Nick Lane and William Martin published 21 December [1] in the journal Cell. It is hard to understand for biologists without substantial chemical knowledge. Adding to the complexity of membrane energetics, the article mixes discussion of phylogenetic problems and origin of life problems. For a popular account of the model see ScienceDaily. However, there is one aspect that can be understood by biologists: without protein-coding genes no proteins can be specified. 

The article specifies a number of stages from abiotic chemicals via protocells to free-living cells. Together they form a theory for the origin of life (OOL). The model is an 'energy-first information-later' model. In the first phase there are no proteins and dna. In the last stage proteins and dna are present (dna-protein world). It means that the base sequence of dna specifies the amino acid sequence of proteins. This is also known as the genetic code. The dna-protein world implies dna replication, transcription, translation, ribosomes. In other words, it requires a great number of highly complex proteins.

The authors know that complex enzymes and proteins can not be present in the first stages of the origin of life because life cannot start with the dna-protein world. They claim that in an early stage amino acids, bases, sugars, and lipids can be produced. Although this suggests more, they do not claim that proteins or dna are present in this early stage.
However, a crucial aspect of their model is the presence, at an early stage, of special proteins in membranes ('sodium-proton antiporter'). Without the presence of such a protein the model simply does not work. Now my criticism is:


At any stage before the dna-protein world, the presence of a non-random protein, no matter how simple, is forbidden.

Lane and Martin seem to violate this rule most clearly in this statement:
"Finally, the origins of Na+ pumping required no mechanistically groundbreaking genetic innovations, just a protein, an antiporter that transduced a geochemical gradient (H+) into a biochemical one (Na+)."
If that antiporter protein consists of a few hundred amino acids than its presence before the dna-protein world is forbidden. At other places in their article they suggest that this protein is simple:
"Thus, a simple Na+/H+ antiporter in protocells within vent pores would produce Na+ gradients."
However, even a simple protein is forbidden because it assumes the dna-protein world. There is no small dna-protein world producing small proteins. It's all or nothing. If there exists a dna-protein world, it can produce proteins of any length.

I think they could make the error because they focus on energy problems: 
"But if energy conserved by proteins is needed to make proteins, where did the energy come from that gave rise to the first proteins?" 
Analogously, I would ask: "if information is needed to make proteins, where did the information come from that gave rise to the first proteins?". It is true that energy is required to produce proteins, but information is also required. From a chemical point of view, proteins with random amino acids could be produced [3]. If so, of what use are those proteins? Useful proteins have a specific sequence of amino acids. As far as I know, the specification can only come from DNA or RNA [5]. Furthermore, a large number of identical copies of a specified protein can only be produced in the dna-protein world.

The authors state "At a later protocellular stage, membrane lipids and proteins became genetically encoded". But this implies that a specific functional protein that is not encoded by DNA or RNA exists and later 'became genetically encoded'. Encoding a protein that already exists is impossible because the central dogma of molecular genetics forbids the flow of information from proteins to DNA or RNA [4]. So, if the model depends on the existence of specific non-random proteins before the emergence of the dna-protein world, the model fails.

Similarily Ed Young [2] makes the same error in his Nature news article with the revealing subtitle 'The origin of ion-pumping proteins could explain how life began in, and escaped from, undersea thermal vents.'. Indeed he writes:
"Lane and Martin think that proto-cells escaped this dilemma because they evolved a sodium-proton antiporter — a simple protein that uses the influx of protons to pump sodium ions out of the cell"
The presence of proteins is forbidden in the early stages of every origin of life scenario. Furthermore, Young writes: 'evolved'. Evolving is not possible in a pre-RNA-world or pre-DNA-protein world.
The error is hidden because the article does not strictly separate the different stages and the possibilities and limitations of each stage separately. I am not saying that the ideas in the article are of no value. The publication is important in other respects. But the OOL scenario present in Cell seems fatally flawed by the premature presence of proteins.

Notes

  1. Nick Lane and William Martin (2012) The Origin of Membrane Bioenergetics, Cell 151, December 21, 2012 (free access)
  2. Ed Yong (2012) How life emerged from deep-sea rocks, Nature, 20 December 2012 (free access)
  3. According to Pier Luigi Luisi (2006) The emergence of Life: "In fact, we simply do not know how to make long polypeptides by prebiotic means." (p. 64) [added: 28 Dec 2012]
  4. There are no exceptions or violations of the central dogma of molecular genetics known today: information never flows back from proteins to RNA or DNA. Furthermore, proteins do not self-replicate. (added: 28 Dec 2012). The only alternative would be the evolution of the protein from scratch in the DNA-protein world [added 2-1-13]
  5. Recently, a sequence-specific nonribosomal peptide synthesis by an artificial molecular machine is reported in Science 11 Jan 2013: "we report on the design, synthesis, and operation of a rotaxane-based small-molecule machine in which a functionalized macrocycle operates on a thread containing building blocks in a predetermined order to achieve sequence-specific peptide synthesis". So, this is peptide synthesis not based on DNA, nor RNA, nor a ribosome. (Rotaxane is a (very) primitive analog of the ribosome.) This is an interesting mechanism, despite the loss of the sequence information on the strand as it is translated into the product. This system is not heritable information because the information is destructed in the process. Another disadvantage is that peptides are too small to function as an antiporter. [added: 12 Jan 2013]

 

Acknowledgments: I thank Marleen Roelofs for pointing me to both articles.



Update 25 Dec 2012
(12:17)
I rewrote the following section and included it in the text:

The authors state "At a later protocellular stage, membrane lipids and proteins became genetically encoded". But this implies there is a specific functional protein that is not encoded by DNA or RNA and 'later became genetically encoded'. Encoding a protein that already exists is impossible because the central dogma of molecular genetics forbids the flow of information from proteins to DNA or RNA.

Update 27 Dec 2012
(11:58)
This blog does not attack the natural Origin Of Life! I am merely trying to help the natural selection of fitter Origin-Of-Life theories by elimination of less fitter theories.
31 dec: minor editorial improvement of the intro.

Update 12 Jan 2013
Note 5 added.

18 December 2012

Christelijk Amerika is niet in staat einde te maken aan schietpartijen. En Darwin is een sadist omdat hij van schieten hield.

Volgens het PEW Forum  rapport US Religious Landscape Forum is 80% van de 311 miljoen Amerikanen (dat is 248 miljoen Amerikanen) christelijk of Joods (Joden: 1,7%). Tegelijkertijd hoorde ik zondag op het 8 uur NOS journal van onze correspondent in Amerika dat 50% van de Amerikanen vóór en 50% tegen strengere wetgeving op het gebied van privé wapenbezit is [1]. 

De wiskunde meisjes mogen mij verbeteren, maar statistisch gezien zou je dus mogen verwachten dat ongeveer de helft van de christenen tegen strengere wetgeving zijn. Dus vóór wapens zijn. Maar zelfs als de christenen géén afspiegeling van de Amerikaanse samenleving als geheel zijn, zouden er maximaal 155 miljoen christenen vóór strengere regulering zijn.  Blijft over: minimaal 93 miljoen christenen in Amerika zijn tégen strenge regulering, dus pro-wapens.

Hoe kan het dat een land waarin christenen de meerderheid vormen, niet in staat is wapens in haar eigen land aan banden te leggen? Het christelijk geloof berust toch op de Tien Geboden (Heb Uw naaste lief, Heb uw vijanden lief, maar wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe te keren, etc., etc., etc.).


Een wapen voor iedereen inclusief vrouwen!
(website wapenfabrikant Glock)
handig: past in dameshandtasje
"You have the right to defend yourself!"

Wat beweegt die Christenen vóór wapenbezit te kiezen? Behalve statistiek, kun je eenvoudig naar Christelijke websites gaan zoals Christianity Today. Tot je verbazing ontdek je dat zelfs dominees niet in staat zijn wapenbezit te veroordelen. Je ziet allerlei vernuftige kronkelredeneringen. Ze beseffen dat gun control in feite een pro-Life issue is (tegen abortus, tegen euthansasie), maar wapenbezit is een grondwettelijk recht, dat kun je toch niet verbieden? Er is zelfs een dominee die via de rechter heeft geprobeerd het recht op te eisen om tijdens de kerkdienst een wapen te dragen om zijn gelovigen te beschermen! (Pastor Loses Fight to Carry Guns at Church). Christelijk president Obama, die onderkent dat zijn land niet in staat is haar kinderen te beschermen tegen dodelijk wapengeweld, eindigt zijn toespraak met bijbelcitaten, maar kondigt géén verscherpte wetgeving aan (zie hier).




Jerry Bergman
 





Wat doen de creationisten (van ICR) in Amerika? Darwin is een sadist omdat hij van jagen hield:
"One side of Darwin rarely discussed in popular and scientific literature was his powerful sadistic bent. One of his passions that reflected this was his love for shooting, hunting, and guns."!  (Jerry Bergman: Darwin's Passion for Hunting and Killing, November 1, 1999, ICR Institute of Creation Research).

Als het allemaal waar is, dan gedraagt Darwin zich dus als een typische Amerikaan! Kies maar: óf Darwin heeft dezefde voorliefde voor wapens als het huidig Amerika en dan is Darwin net zo normaal als de gemiddelde Amerikaan, óf Darwin is een sadist, maar dan is Amerika een sadistisch volk. Kies maar!
Het lijkt voor Bergman een Freudiaanse verdringing: je hoeft niet meer over je eigen samenleving na te denken. De bron van het kwaad is Darwin en de evolutietheorie. Weg met Darwin en de evolutietheorie!
Bergman:
Charles Darwin:
squeamish and sadistic
"One wonders if this "passion" for killing and death might have played a part in developing his ruthless "survival of the fittest" tooth-and-claw theory of natural selection. "

Er wordt dus wel degelijk een verband gesuggereerd tussen de persoon Charles Darwin en zijn theorie. Echter, de huidige evolutietheorie steunt niet meer op Darwin, zeker niet op de persoon van Darwin, maar op het modern bewijsmateriaal.

Ik wens president Obama veel sterkte en wijsheid toe. Hij zal hard het nodig hebben. 

Dinsdag 18 dec 23:45 - 00:35 VPRO's Import: Naar aanleiding van de schietpartij in het Amerikaanse stadje Newton zendt de VPRO opnieuw de Amerikaanse film Gun Fight uit. Ik heb de film gezien op 11 april. Zeer indrukwekkend, angstaanjagend en informatief. Met o.a. deze uitspraken: "Weet U dat Jezus Christus voor het recht op wapenbezit was?"

Vorig blog over Christelijk Amerika:
17 mei 2010 Goddeloos Amerika of: is God een kapitalist?


 

Postscript 20 December:

Noot [1]: "Nearly half of American households have one or more firearms, according to Gallup." Daar kun je dezelfde statistische redenering op los laten!

Postscript 14 Juni 2013
 

Het is onvoorstelbaar dat in een beschaafd, democratisch, welvarend, groot Westers land als Amerika zelfs wetenschappelijk onderzoek naar het effect van wapens wettelijk verboden is! :
"In the 1990s, under pressure from the National Rifle Association (NRA), Congress effectively gutted CDC research on the public health impact of guns by cutting precisely the same amount of funding allocated to the program—$2.6 million—and passing legislation that prohibited the agency from conducting research that might "advocate or promote gun control."
...
Estimates of U.S. firearms-related casualties top 30,000 deaths per year and twice as many nonfatal injuries, the highest rate among industrialized nations. That should place it squarely in the domain of the Centers for Disease Control and Prevention (CDC), says Jeffrey Runge, a professor of medicine at the University of North Carolina, Chapel Hill, and one of the report's authors. "Firearms violence has all the features of a big public health problem," he says. 
from: Bold Plan, Uncertain Future for Gun Violence Research, Science 14 Jun 13

12 December 2012

Is dieronvriendelijkheid intrinsiek aan het monotheïsme verbonden?

                                                   Het is vandaag 12-12-12 *) 

rabbi Jonathan Sacks
Jonathan Sacks en Richard Dawkins

Ik zag onlangs de BBC documentaire Science versus Religion op tv. De joodse rabbi Jonathan Sacks interviewde Richard Dawkins en nog twee andere wetenschappers over de relatie wetenschap-religie. De uitkomst was verrassend: volgens Sacks had Dawkins voor het eerst iets positiefs over religie gezegd! Een Joods theoloog en religieus leider die Richard Dawkins positieve uitspraken kan ontlokken over religie! Dat is bijzonder. 

(dit opmerkelijke resultaat vond ik niet terug op http://richarddawkins.net!). Ik ga daar in dit blog niet verder op door.

Wat mij opviel in de documentaire en waar dit blog over gaat, was een uitspraak die te maken heeft met een vraag die mij al langer bezig houdt: 

Is dieronvriendelijkheid intrinsiek aan het monotheïsme verbonden? 
Of specifieker: 
is de Bijbel de bron van dieronvriendelijke houding van de huidige joden en christenen? 
De achtergrond van de vraag is natuurlijk het gegeven dat de meeste joden en christenen en moslims (laat ik verder buiten beschouwing) grote vleeseters zijn, en geen probleem hebben met dieronvriendelijk slachten (de bio-industrie en onverdoofd ritueel slachten [5]) en ander dieronvriendelijk gedrag [1].

De BBC documentaire is ook terug te vinden op youtube: Science versus Religion. Ik citeer Sachs uit de documentaire:
"God made us in his own image. He marked us out from other animals by giving us free will, morality, and conscious." (04:37 - 04:46 min.) [2]
Dit is de bekende uitspraak dat mensen 'in Gods beeld en gelijkenis geschapen zijn'. En die gelijkenis zou volgens Sacks vooral blijken uit het feit dat mensen vrije wil, moraal en bewustzijn hebben. Merk op dat vrije wil, moraal en bewustzijn moderne begrippen zijn en niet als zodanig in de Bijbel voorkomen. Maar Sachs is niet tevreden. Hij voegt er aan toe: "He marked us out from other animals". Het zijn precies die drie eigenschappen die mensen onderscheiden van dieren. Volgens Sacks. Dieren hebben geen vrije wil, moraal en bewustzijn. Wij wel. Is het nodig om dat er aan toe te voegen? Is het echt nodig om je af te zetten tegen dieren?

Jonathan Sacks
The Great Partnership:
God, Science and the Search for Meaning

Dit idee vind ik ook op vele plaatsen terug in zijn boek The Great Partnership:


"The crucial differentiation between humans and all other animals is that we make meanings, and the name we give to collective systems of meanings is culture" (p. 53-53). Cultuur wordt als vierde eigenschap toegevoegd.

"And wisdom is itself the gift God gave humanity when he made us in his image" (p. 70). Wijsheid wordt als vijfde eigenschap toegevoegd.

"The human person is in the image and likeness of God, never more so than when he uses his intelligence and understanding to fathom the universe." (p. 113). Een zesde eigenschap wordt toegevoegd. Dit staat vast niet in de bijbel.
"We are not animals because we are self-conscious, because we are aware of ourselves as individuals, and because we are capable of forming relationships of trust. We have culture, not just nature; anthropolgy, not just biology." (p. 176)
Een zevende eigenschap wordt toegevoegd: het vormen van vertrouwensrelaties. En dat zou allemaal voortvloeien uit "God made us in his own image"? Het lijkt sterk op een vorm van superioriteitsdenken: de mens is superieur ten opzichte van het dier.

In de volgende cruciale passage zie je hoe Sacks de waarde van een mensenleven nodeloos koppelt aan de 'waardeloosheid' van een dierenleven:
"If human beings are mere organims like any other, with nothing to distinguish them from the animals, then there is nothing whatever to justify the idea that we should treat them as ends rather than as means." (p. 126) (in het hoofdstuk 'Human Dignity').
Dus: als mensen niets anders zijn dan dieren, dan houdt niets ons meer tegen om mensen te gebruiken als middel tot een doel. Niets? Waarom?  
Deze hele redenering berust op de verzwegen premisse dat je dieren mag gebruiken als middel tot een doel. Dieren zijn gebruiksvoorwerpen. Dieren zijn dingen, geen personen. Dieren hebben geen rechten. Dit betekent dat je dieren mag gebruiken als lastdier, in sport, in kleding, als entertainment in circussen, dierentuinen en mag doden en eten. Deze stellingname wordt niet expliciet gemaakt en al helemaal niet verdedigd door Sachs.

Ten tweede berust de redenering op het onuitgesproken idee dat je mensen alléén rechten kunt geven als je rechten aan dieren onthoudt! Als je al een reden nodig hebt om mensen rechten te geven, dan geeft Sachs in ieder geval een slechte reden [3]. En ik zie niet dat het noodzakelijk is. Het rampzalige gevolg van Sacks redenering is dat dieren nooit rechten mogen krijgen.

Dit is de derde peiler van zijn redenering: omdat mensen bepaalde eigenschappen hebben zoals vrije wil, moraal, bewustzijn, cultuur, intelligentie, die dieren niet hebben, hebben wij rechten die dieren niet hebben. Maar hoezo geven die eigenschappen ons rechten? Wat dacht je van plichten? Daar hoor ik Sachs niet over. Natuurlijk zijn wij dieren met zelfbewustzijn. Maar wat volgt daaruit? Mag je daarom dieren doden? Of juist beschermen?

Omdraaien

Het komt niet bij Sachs op dat je zijn redenering ook om kunt draaien: omdat niets ethisch relevants [4] ons van dieren onderscheidt, moeten we dieren ook als doel op zich behandelen! De rechten van mensen vervallen niet, maar we gunnen respect en (bepaalde) rechten ook aan dieren.
Het komt niet bij Sachs op dat zowel mensen als dieren rechten kunnen hebben. Het komt niet bij hem op dat we zowel respect voor mensen als dieren zouden kunnen hebben. Kost het hem werkelijk zo veel moeite dieren met respect te behandelen? en in hun waarde te laten? 
We mogen immers onze medemens ook niet doden. We mogen onze medemens ook niet als slaaf gebruiken. We geven vrouwen ook niet minder rechten dan mannen (hoop ik). Dat zijn in zekere zin ook inperkingen van de rechten van bepaalde groepen. Waarom zouden opeens alle mensenrechten vervallen als dieren ook rechten hebben? Het is gewoon een uitbreiding van de groep levende wezens die ons respect verdienen.

De rampzalige gevolg van die exclusieve menselijke eigenschappen als basis voor mensenrechten is dat als de wetenschap aantoont dat ook dieren een zekere mate van (zelf)bewustzijn, intelligentie, cultuur, hebben, Sachs in de problemen komt. En in de verleiding komt die wetenschappelijke resultaten te gaan bestrijden. Onnodig. Daarom moet je mensenrechten niet baseren op exclusieve voortreffelijk door God gegeven eigenschappen.
 
Als je zo'n lage dunk hebt van dieren, roept dat vragen en problemen op. Als God de dieren geschapen heeft, zou hij dan niet van al zijn schepselen houden? Dieren zijn wel door God gemaakt maar hebben niets van Gods mooie eigenschappen gekregen? Geen mooie eigenschappen en geen rechten? Is het echt waar dat dat de God niet van dieren houdt? 
Verder is er een methodologisch probleem: hoe weet je wat het beeld van God is als je geen onafhankelijke informatie hebt over de eigenschappen van God? Ik denk dat de Bijbelschrijvers fraaie menselijke eigenschappen aan God toegeschreven hebben, en vervolgens geschreven dat mensen in Gods beeld geschapen zijn. De woorden worden God in de mond gelegd. Verder denk ik dat in de tijd dat de Bijbel geschreven is, mensen nog geen hoge dunk van dieren hadden, ze als gebruiksvoorwerpen zagen, en dat dit zo in de Bijbel terecht gekomen is en later bijbellezers dit als Gods woord zagen. Het lijkt alsof Sacks ook zo denkt. Het is niet Sacks eigen mening, maar hij citeert God (de bijbel)! 

 
Tenslotte: wie zou er niet tevreden zijn wanneer hij voortreffelijke eigenschappen kreeg toebedeeld van 'de Schepper van hemel en aarde'? en als hij lekker vlees mocht eten?

I
s de Bijbel de bron van dieronvriendelijke houding? Als gelovige moet je wel héél veel moeite doen om de bijbel diervriendelijk te lezen. Dat wordt overigens wel gedaan door sommige christenen. Ook geeft Sacks een hint in die richting op andere plaatsen in zijn boek. Maar je blijft dan altijd nog zitten met: God made us in his own image. Die strijdigheid zul je moeten oplossen.



Noten


  1. Vandaag 12-12-12 in het nieuws dat in 2024 nertsenfokkerijen verboden zullen worden. Het zal U niet verbazen dat het CDA tegen het verbod is. Ze zijn altijd al dieronvriendelijk geweest, vermoedelijk op grond van de Bijbel. Wat een nare, onethische, gevoelloze, egoïstische, materialistische, narrow-minded mensen zitten er toch in het CDA! Opmerkelijk is dat de ChristenUnie uiteindelijk vóór het verbod op nertsenfokkerij is. (www.nos.nl). Weet U hoe nertsen aan hun eind komen? Op dezelfde manier als de Joden in de tweede wereldoorlog: vergassing. Over het algemeen zijn dieren (helaas) beter af als er geen God of bijbel zouden bestaan.
  2. zie ook: "By inferring his image on humankind, God gives freedom of the the will". (p.69) en: "Therefore freedom - the single greatest gift of God to humanity, separating us from the animals ..." (p. 115)
  3. 'The Universal Declaration of human rights' baseert zich niet op religieuze redenen, of veronderstelde eigenschappen die mensen hebben en dieren niet. Ze zijn seculier.
  4. Bewustzijn, vrije wil, intelligentie zijn geen ethisch relevante criteria waarom je dieren wel/geen pijn mag doen. Of ze pijn kunnen ervaren is ethisch relevant.
  5. Toegevoegd 17 juni 2013:  Jonathan Sachs was degene die op 16 juni 2011 werd ingevlogen om op een hoorzitting in de tweede kamer het ritueel slachten te verdedigen met het valse argument 'godsdienstvrijheid'. Zie o.a. bericht van de NOS op 16 juni Protest tegen verbod ritueel slachten. Dat is dus dezelfde Jonathan Sachs die een dialoog wil met atheïsten. Overigens is onverdoofd ritueel slachten volledig in overeenstemming met het dieronvriendelijk standpunt dat naar voren komt in het boek van Sachs.
 

Review of The Great Partnership in The Independent
Jonathan Sacks and Richard Dawkins debate at BBC festival 10 sept 2012

Science versus Religion - Chief Rabbi Lord Jonathan Sacks BBC Rosh Hashanah Broadcast Published on Sep 13, 2012 by Rabbi Sacks.

*) Deze blog is gepubliceerd op  12-12-12 12:12 uur. 


Het is de laatste drievoudig-identieke datum in een reeks die 11 jaar geleden begon op 1-1-1 (1 jan 2001). Daarmee is een eind gekomen aan deze mooie reeks. Er bestaat immers geen 13e maand. Een nieuwe reeks zal pas weer op 1 jan 2101 beginnen. Dat is over 89 jaar. Dat haal ik niet. Een behoorlijk aantal babies die vandaag geboren worden zal dat wel halen.
Ook maakt vandaag de Amerikaanse schrijfwijze MM-DD-YY of YY-MM-DD geen verschil met de Europese schrijfwijze DD-MM-YY.
Overigens hebben we de datum+tijd 12-12-12 12:12 te danken aan het feit dat we evenveel maanden in een jaar hebben als uren op onze klokken en horloges. En dat laatste is op zich een fascinerend gegeven. Er is geen logische noodzaak voor dat gegeven. Het getal 12 wordt al heel lang gebruikt in kalenders en klokken. Vermoedelijk omdat 12 de handige eigenschap heeft dat het deelbaar is door 1, 2, 3, 4, 6, en 12. Het getal 10 kan alleen gedeeld worden door 1,2,5, en 10. Daarom is het niet handig om 10 uren op een klok te hebben: niet door 4 deelbaar. Om dezelfde reden is het ook niet handig om 10 maanden in een jaar te hebben.


Postscript zaterdag 15 dec 12


Ook andere bronnen vertellen hetzelfde verhaal:


What does it mean that man is made in the image of God? 
"The image of God refers to the immaterial part of man. It sets man apart from the animal world, fits him for the dominion God intended him to have over the earth."


What does it mean to believe in the sanctity of life?
"While God gave humanity the authority to kill and eat other forms of life, the murdering of other human beings is expressly forbidden, with the penalty being death.
The only reason the sanctity of life applies to humanity is the fact that God created us in His image and set us apart for all other forms of life."

What does the Bible say about Christians hunting animals for sport?:
"In Genesis we read that animals were created for the benefit of man. ... That is why using animals in research is acceptable, because they are meant to be used instead of humans. Animals do not have the same form of eternal soul and likely do not experience an afterlife. This does not mean that we can be cruel and intend evil towards them." (toegevoegd vrijdag 21 dec)


Postscript 17 juni 2013

 
Noot 5 toegevoegd naar aanleiding van een opmerking in het IKON programma LUX van zondag 16 juni 2013 waarin beelden te zijn waar Jonathan Sachs verklaart: 

"Als ritueel slachten wordt verboden, kan het achteraf ook gezien worden als de plek waar de ondergang van de Europese godsdienstvrijheid begon." 

Een volkomen uit de lucht gegrepen en overgedramatiseerde opmerking! Evengoed zou men terugblikkend kunnen zeggen dat 16 juni 2011 de laatste keer was dat ritueel slachten verdedigd werd op religieuze gronden (door iemand die een open dialoog wilde aangaan met atheïsten!).

03 December 2012

NRC journalist Steven de Jong gelooft in de creationistische Darwin-Hitler propaganda

NRC-journalist Steven de Jong schreef naar aanleiding van het verschijnen van het boek Darwin: Portrait of a Genius van de historicus Paul Johnson, een artikel onder de afgrijselijke titel Darwin hielp ‘natuurlijke selectie’ een handje. Geen wonder dat Holocaust volgde [1]. 

Het lijkt meer op de bekende ID-creationistsche 'Darwin-Hitler-connection' propaganda, dan op een boekbespreking. De nrc heeft er een juridische disclaimer bijgezet: "Dat is persoonlijk en niet het standpunt van nrc.nl, laat staan de krant." Heel fijn! Ik neem aan dat de nrc hem betaalt. Ik ben nu psychologisch eventjes niet meer in staat om geld te geven aan het nrc. En ik stond op het punt een digitaal jaarabonnement te nemen.

Ik blog hier met tegenzin over. Ik heb al verschillende keren geblogd [2-5] over de zogenaamde 'Darwin-Hitler connection'. Ik zal hier de ergste beweringen van Steven de Jong van kort commentaar voorzien.

Steven de Jong: "Darwin hielp ‘natuurlijke selectie’ een handje. Geen wonder dat Holocaust volgde".
Oorspronkelijk was de titel:
"Darwin hielp ‘natuurlijke selectie’ een handje. Logisch dat Holocaust volgde" (nrc dagoverzicht 27 november: het beste van het web).
De Jong heeft dus zitten editen ná publicatie zonder dat duidelijk te maken op de nrc website [6].
'Geen wonder' of 'logisch' klinkt als een excuus. Een excuus voor de nazi's die ter verantwoording werden geroepen tijdens de Neurenberger processen (zoals U weet zijn de nazi's toen veroordeeld). Waarom? Als de holocaust echt logisch volgt uit Darwin, dan mag je dat aanvoeren als oorzaak van je handelen, of op zijn minst als verzachtende omstandigheden. Mogelijke Nazi redenering: "Ik kon er niets aan doen, ik ben niet verantwoordelijk: Darwin made me do it! Weg vrije wil en eigen verantwoordelijkheid. Zou de Jong deze logische consequentie van zijn gedachtengang durven trekken? Als hij consequent door redeneert, zou hij alle nazi's moeten vrijspreken. Ze zijn onschuldig. Darwin is schuldig. Als hij die consequentie niet durft te trekken, dan moet hij ook niet roepen: "Logisch dat de Holocaust volgt!"

Steven de Jong: "Onder aanhangers van de evolutietheorie is het not done om de grondlegger ervan verantwoordelijk te houden voor mensonterende toepassingen als de Holocaust."
'Not done'? 'Aanhangers'? [7]  
Maar aan het eind van zijn blog schrijft de Jong: "Darwins theorie is misbruikt zoals een dna-databank misbruikt kan worden. Het kwaad zit hem echter niet in de theorie of de techniek, maar in de toepassing ervan."
Kennelijk is de Jong aan het eind van zijn artikel tot de conclusie gekomen dat niemand de grondlegger van de evolutietheorie verantwoordelijk kan houden voor de mensonterende toepassingen als de Holocaust, in tegenstelling tot het begin. De Jong gaat pas gaan nadenken als het artikel (bijna) af is?

Steven de Jong: "Voor de eerste aanwijzing hoeven we niet ver te zoeken, aldus de Britse historicus Paul Johnson in ..."
Was het misschien verstandiger geweest om éérst even te googelen naar recensies van het boek van Paul Johnson? Dan had hij gezien dat Johnson een zeer controversieel boek had geschreven [8-9], dat Johnson een conservatief katholiek was, en dat je niet zomaar onkritisch een boek als basis voor een artikel kunt nemen. Zeker als je geen deskundige bent op het gebied van de uitgebreide Darwin literatuur, antisemitisme, de historische oorzaken van het nazisme en WO2, Het charisma van Adolf Hitler, etc.

Steven de Jong begaat een eindeloze hoeveelheid fouten doordat hij steeds onkritisch anti-Darwin bronnen voor waar aanneemt. Keer op keer citeert hij Johnson alsof het een Darwin-expert was. Verder illustreert de Jong zijn 'betoog' met youtube filmpjes met o.a. Intelligent Designer en historicus Richard Weikart erin (interessant!). Als de Jong wat had gegoogeld dan had hij gezien dat zelfs Christen, ID-er en historicus Weikart, degene die de zogenaamde 'Darwin-Hitler-connection' heeft uitgevonden, verrassend kritisch schreef over het boek van zijn collega historicus Paul Johnson [10-11]. Weikart ontdekte vele historische fouten en onnauwkeurigheden in het boek van Johnson:

"Critics of Darwinism should beware of Johnson's biography. Some elements of it are alluring, but it contains so much misinformation that it damages the cause of the truth. Anyone relying on it will be leaning on a broken reed." [15]
Steven de Jong:  "De auteur kan Hitlers autobiografie en politiek program Mein Kampf (mijn strijd) daarom niet los zien van Darwins struggle for life. ... Darwins invloed op Hitler komt het best tot uiting in ..."
De grootste fout die de Jong begaat (net als Paul Johnson) is wel het gigantisch anachronisme: woorden als ‘selectie’, ‘strijd’, ‘begunstigde’ uit de titel [12] van een 19e eeuws boek interpreteren op een na-oorlogse, 21e eeuwse manier! [13]. de oorlog, de holocaust, het dagboek van Anne Frank, de Neurenberger processen waarin nazi's veroordeeld werden, ooggetuigenverslagen en films over concentratiekampen en gaskamers, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, kunnen wij zeggen dat 'strijd', 'ras' en 'selectie' zeer beladen woorden zijn! Maar dat waren ze niet (zeker niet op dezelfde manier) in Darwins tijd. Dat is een ding dat zeker is.

Darwin was fout in de oorlog
Met de kennis van nu, oordelen over mensen in het verleden: dat heet anachronisme. Nota bene, Steven de Jong krijgt het voor elkaar om te schrijven: "Adolf Hitler was een kind van zijn tijd", alsof Charles Darwin geen kind van zijn tijd was!  

Tip
Als U een boek wil schrijven, zorg er dan voor dat woorden in de titel over 150 jaar geen andere betekenis kunnen hebben.

Noten

  1. Met dank aan Gerdien de Jong, die mij op het artikel attent maakte.
  2. Het demoniseren van Darwin 20 december 2006
  3. Weikart’s misbruik van de term ‘evolutionaire ethiek’ 25 juni 2010
  4. Darwin, Hitler, God 1 november 2010
  5. God, Hitler and the Free Will Defense 2 november 2010
  6. als je googelt op de oorspronkelijke titel zie je die terug op vele plaatsen
  7. 'aanhangers van de evolutietheorie' is net zo onzinnig als: 'de aanhangers van Einstein' of: "de aanhangers van Mendelev".
  8. Ludicrous biography attempts to link Darwin to Hitler, New Scientist  15 Oct 2012
  9. 'Darwin, That Genius, Was Responsible for Hitler, Stalin, and Pol Pot' (Slate 11 Oct 12).
  10. Richard Weikart: From Paul Johnson, a Contrarian Portrait of Darwin, (deel 1) is een review van Paul Johnson's boek door Richard Weikart (23 november 2012).
  11. Richard Weikart: Paul Johnson on Social Darwinism (deel 2) 24 november 2012
  12. Steven de Jong kon de titel van zijn blog nog veranderen, maar Darwin kan dat niet meer.
  13. Men kan terecht opmerken dat Darwin teveel nadruk legde op 'strijd' en 'concurrentie' in zijn 'Origin of Species' (en dat hebben deskundigen ook gedaan [14]). Maar corrigeer je mening als blijkt dat Darwin ook wees op samenwerking tussen individuen.
  14. Paul Ekman (2010) Darwin's Compassionate View of Human Nature
  15. vertaling: "Critici van het Darwinisme moeten dus oppassen. Sommige delen zijn aaantrekkelijk, maar het boek bevat zoveel misleidende informatie dat het de waarheid geweld aandoet. Iedereen die zich er op baseert, baseert zich op een onbetrouwbare bron." (NB: broken reed is bijbelse tekst!)
dinsdag 4 dec: typefout ('creationistsiche') in titel verbeterd.

27 November 2012

Darwin over vivisectie (herziene versie)

De titel van mijn blog Darwin was tégen vivisectie en vóór de wetenschap van 19 november was niet geheel correct. En dat heeft commentaren opgeleverd. Ook was niet duidelijk dat de inhoud van het blog een weergave was van uitspraken van Darwin, soms letterlijk vertaald, soms een samenvatting, maar zonder mijn eigen mening. Een ongebruikelijk experiment, omdat een blog vrijwel altijd de mening van de blogger bevat. Ik zou nu Darwin's mening over vivisectie als volgt samenvatten:

Darwin vond vivisectie met verdoving van het dier ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek toelaatbaar of zelfs een morele verplichting, maar hij was pertinent tegen dierproeven zonder verdoving, met uitzondering van die experimenten die vereisen dat het experiment zonder verdoving plaatsvindt. Darwin vond dierproeven tbv de medische wetenschap een morele verplichting omdat zonder dierproeven vooruitgang in de medische wetenschap onmogelijk is, en de medische wetenschap is een zegen voor de mensheid.

Een lezer suggereerde dat Darwin vivisectie 'een noodzakelijk kwaad' vond, maar dat vind ik iets te sterk uitgedrukt. Want nergens blijkt dat Darwin bezwaar had tegen dierproeven onder verdoving. Zodra er verdoving wordt toegepast, is er eigenlijk niets aan de hand. Want dan voelen ze geen pijn. 
Maar Darwin maakte een uitzondering voor sommige experimenten waarbij door de aard van het experiment er geen verdoving toegepast kan worden. Hij geeft geen voorbeelden. Tegenwoordig zou je natuurlijk denken aan hersenonderzoek van bewustzijn (!), empathie, spiegelneuronen, verwerken van zintuigelijke informatie inclusief het vermogen pijn te ervaren (!), leerprocessen, geheugen, etc. Dat alles kan moeilijk als het dier geheel of gedeeltelijk onder verdoving is, want verdoving legt de hersenen geheel of gedeeltelijk plat. In Darwin's tijd was dat soort onderzoek waarschijnlijk niet omvangrijk, maar hij zet wel de deur naar onverdoofde dierexperimenten op een kier. En die kier is in de loop van de tijd steeds groter geworden. Iets anders is dat ook al heeft een dier geen pijn, een experiment stress kan opleveren.  De meeste experimenten bij dieren zijn bij de mens niet toelaatbaar. Als die experimenten bij mensen uitgevoerd zou worden noemen we dat een aantasting van de lichamelijke integriteit. Daarnaast spelen zaken als onnatuurlijke huisvesting (een individu in een kooitje los van alle sociale verbanden) een rol. Dat dierexperimenten zo sterk in omvang zouden toenemen heeft Darwin natuurlijk niet kunnen voorzien.

Mijn teleurstelling over Darwin's houding –in moderne bewoordingen is dat de benefits van dierexperimenten uitsluitend bij de mens liggen, en de costs uitsluitend bij het individuele dier. Dat is onrechtvaardig en onethisch. Met mensen mag je geen (medische) experimenten doen. Een experimentele medische behandeling van een patient moet altijd op genezing gericht zijn. Dus, Darwin's opmerking dat soms andere dieren van het experiment profiteren, maakt het niet zomaar ethisch acceptabel. Immers, het proefdier profiteert er zélf niet van. Het wordt opgeofferd voor anderen. Maar goed, dat zijn moderne gedachten.

Mijn teleurstelling wordt natuurlijk veroorzaakt doordat ik vanuit de 21e eeuw oordeel over iemand in de 19e eeuw. In Darwin's tijd worstelde men nog met slavernij en vrouwenrechten. In Europa was de doodstraf tot ver in de 19e eeuw gangbare praktijk. De tijden waren toen anders.

Tegenwoordig moeten wetenschappers vergunningen aanvragen om dierproeven te doen, het onderzoeksplan ter goedkeuring aanbieden aan Dier Experimenten Commissie (DEC); de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) controleren alle locaties van vergunninghouders ten minste één keer per jaar; hebben we een hbo specialisme proefdierkundige en is het werken met proefdieren aan vergunning onderhevig volgens artikel 12 van de wet op dierproeven; hebben we een Nationaal Kenniscentrum Alternatieven voor dierproeven (NKCA); Stichting Proefdiervrij, etc. 

Tegenwoordig houden zelfs filosofen zich bezig met het vraagstuk dieren en ethiek: Peter Singer (Animal Liberation), Lori Gruen (Ethics and Animals) en de 'Internet Encyclopedia of Philosophy' heeft een voortreffelijke pagina 'Animals and Ethics'.

Dit alles bestond nog niet in Darwin's tijd. Wat er wél was in het Engeland van Darwin: protest uit de samenleving tegen vivisectie. Darwin zei daarover dat de beschuldigingen van wreedheid tegen dieren na onderzoek onjuist bleken te zijn [1]. Ook was Darwin op de hoogte van het feit dat Hindoes vegetariërs waren en hij kon zich voorstellen dat zij tegen dierexperimenten waren [2]. Maar hij kon zich niet voorstellen dat er in Engeland mensen tegen dierproeven zouden kunnen zijn. De gedachte dat niet-Hindoes, bijvoorbeeld Engelsen, ook vegetariër zouden kunnen zijn, kwam kennelijk niet in hem op. Vegetarisme bestond wel in Engeland [3], maar werd kennelijk nog niet echt serieus genomen.

Al met al: ik vind het buitengewoon lastig om vanuit de 21e eeuw te oordelen over Darwin's houding ten aanzien van vivisectie. Maar ik kan ook niet mijn oordeel onderdrukken. Ik kan niet zeggen dat Darwin voorop liep op het gebied van dierenrechten, ondanks dat hij tegen onnodige wreedheid tegen dieren was [4]. Maar als je bedenkt dat er zelfs nu mensen, zelfs kamerleden [5], in Nederland bestaan die nog niets van vegetarisme snappen, ja het zelfs willen bestrijden, ondanks alle makkelijk toegankelijke informatie, dan kunnen we misschien iets meer begrip opbrengen voor iemand in de 19e eeuw...

Bronnen

  1. "Several years ago, when the agitation against physiologists commenced in England, it was asserted that inhumanity was here practised and useless suffering caused to animals; and I was led to think that it might be advisable to have an Act of Parliament on the subject. I then took an active part in trying to get a Bill passed, such as would have removed all just cause of complaint, and at the same time have left physiologists free to pursue their researches—a Bill very different from the Act which has since been passed. It is right to add that the investigation of the matter by a Royal Commission proved that the accusations made against our English physiologists were false." Darwin Online 
  2. "It is unintelligible to me how anybody could object to such experiments. I can understand a Hindoo, who would object to an animal being slaughtered for food, disapproving of such experiments, but it is absolutely unintelligible to me on what ground the objection is made in this country." Darwin Online
  3. "A prominent advocate of an ethically motivated vegetarianism in the early 19th century was the poet Percy Bysshe Shelley (1792–1822). ... The Vegetarian Society by 1853 had 889 members." (wiki)
  4. Zie ook: Darwin was tegen dierenklemmen: zie paragraaf 'Darwin's oproep tegen wreedheid' van mijn eerdere blog.
  5. Het antwoord van Jaap Korteweg op de Kamervragen van CDA Kamerlid Jaco Geurts (youtube) geweldig!!!

24 November 2012

24 November 1859: The Origin of Species verschijnt

"It will be published in the first week in November, and a copy shall be sent you. Remember it is only an Abstract (but has cost me above thirteen months to write! ! )  
So much for my abominable volume, 
which has cost me so much labour that I almost hate it." 



Screen shots by Shutter 0.88.1 from: Darwin's Darkest Hour ( zie: 'Darwin's Darkest Hour' geeft positief beeld van relatie Emma en Charles Darwin )

Het bovenstaand citaat komt uit een brief van Darwin aan Mr Fox, 23 Sept 1859

Toelichting: 
'abominable' betekent zoiets als gehate, vreselijke (Darwin eigen woorden, dus ironisch). "It is only an Abstract": betekent dat Darwin een veel groter werk van plan was, maar daar was geen tijd voor en de uitgever vond dit wel groot genoeg.

22 November 2012

Het mooiste proefdier dat er bestaat: de mens

Prof Frank Visseren:
"Het mooiste proefdier dat er bestaat: de mens"


Het mooiste proefdier dat er bestaat: de mens"! Een gouden uitspraak van Prof Frank F L J Visseren, hoogleraar vasculaire geneeskunde Universitair Medisch Centrum Utrecht, gisteren tijdens een college over de rol van vetweefsel bij het ontstaan van vaatziekten en diabetes. Een spontane, ongevraagde uitspraak. 

Prof Visseren behandelt niet alleen patiënten, maar geeft ook onderwijs aan medische studenten en doet ook nog biomedisch onderzoek. En in dat laatste ligt de sleutel tot zijn uitspraak, want hij kweekt cellen uit vetweefsel van patiënten en doet daar experimenten mee, om vragen te beantwoorden zoals: Wat is het effect van metabolieten en medicinale stoffen op menselijke vetcellen in vitro? Vandaar (vermoed ik): De mens, het mooiste proefdier dat er bestaat!

In een nog andere betekenis kun je de mens als proefdier opvatten. In figuurlijke zin 'experimenteert' de natuur met de erfelijke eigenschappen van de mens. Een voorbeeld is de zeldzame erfelijke ziekte Leptin deficiency. De patient heeft een onbedwingbare eetlust, heeft altijd trek en is nooit verzadigd. Deze patienten zijn ideale 'proefpersonen' om te onderzoeken welke therapie effectief is om overgewicht te lijf te gaan. Dankzij deze 'proefpersonen' kunnen wetenschappers fundamenteel inzicht krijgen in de biologische oorzaken van obesitas in de mens. Het experiment is ethisch verantwoord omdat de behandeling, hoewel experimenteel, de genezing van de patient als doel heeft.


Gerelateerde blogs

19 November 2012

Darwin was tégen vivisectie en vóór de wetenschap

27 november 2012: Darwin over vivisectie (herziene versie) 
 
NB: onderstaande is puur Darwin's mening, mijn mening zit er niet in verwerkt!

Charles Darwin
Ik ontdekte op de website Darwin Online twee mij onbekende documenten waarin Darwin zijn mening over vivisectie uitspreekt. Interessant, omdat ik hier eerder blogde over de ethiek van dierexperimenten. Dat leverde de nodige reacties op.
Het eerste document is een brief waarin Darwin antwoordt aan een professor uit Zweden die Darwin vraagt wat hij van vivisectie vindt. Die brief is op 18 April 1881 afgedrukt in The Times als Mr Darwin on vivisection.

Darwin begon met: "I have all my life been a strong advocate for humanity to animals". Verder schreef hij dat hij zich ingezet heeft voor een wet die de oorzaak van alle terechte klachten over dierenmishandeling weg zou nemen en tegelijkertijd wetenschappers vrij zou laten hun onderzoek te doen. De wet die uiteindelijk is aangenomen is niet dezelfde die Darwin verdedigde. De reden was dat de beschuldigingen aan het adres van de Engelse fysiologen onjuist waren. Echter, ik vermoed dat dit niet geldt voor andere Europese landen waar dieren inhumaan worden behandeld en waar adequate wetgeving op zijn plaats is. Aldus Darwin.

Maar, aan de andere kant kan wetenschappelijk onderzoek, met name 'fysiologie', geen vooruitgang boeken zonder experimenten op levende dieren. In zeer krachtige bewoordingen voegt Darwin daar aan toe dat het zijn diepste overtuiging is dat iedereen die de vooruitgang van de wetenschap tegenhoudt, een misdaad tegen de mensheid begaat ("he who retards the progress of physiology commits a crime against mankind")! Terugblikkend op ontwikkeling van de fysiologische wetenschap van de afgelopen halve eeuw, is het zonder meer duidelijk dat er een enorme vooruitgang is geweest. Ik begrijp van de 'fysiologen' dat de bijdrage aan de medische wetenschap een feit is. Bijvoorbeeld de bestrijding van infectieziektes en parasitaire ziektes. Ook dieren zelf profiteren hier van. Het zou van een onvergeeflijke ondankbaarheid getuigen jegens deze nobele tak van wetenschap en haar beoefenaars om dat onderzoek te belemmeren. Aldus Darwin.

Zes jaar eerder, in 1875, werd Darwin gehoord door een commissie die wetgeving moest voorbereiden. Toen was hij ook al van mening dat 'fysiologie' geen vooruitgang kon boeken zonder experimenten op levende dieren. De commissie vroeg hem of de experimenten ook onder verdoving konden plaatsvinden, waarop Darwin bevestigend antwoordde. Hij voegde daar aan toe, dat hoewel hij zelf geen dierexperimentator is, voor zover hij weet de aard van het experiment slechts bij hoge uitzondering vereist dat het dier onverdoofd is. Ik begrijp niet op grond van welke argumenten mensen in mijn land (behalve misschien Hindoes) bezwaar zouden kunnen maken tegen experimenten op (verdoofde) dieren. Tenslotte: Wat vindt U van onverdoofde, pijnlijke experimenten op dieren die voor hetzelfde geld verdoofd hadden kunnen worden? Dat vind ik weerzinwekkend. Aldus Darwin.


Bronnen


Darwin op de hoorzitting in 1875. Darwin was toen 66 jaar.

Cruelty to Animals Act 1876  in Engeland (1 jaar na de hoorzitting).
 
Darwin letter 1881 (Darwin was toen 72 jaar)

wikipedia:
History of animal testing - Early debate.
Cruelty to Animals Act (1876): experimenten op levende gewervelde dieren ten behoeve van onderwijs en wetenschappelijk onderzoek zijn toegestaan mits onder verdoving en mits de dieren gedood worden direct na het onderzoek.

13 November 2012

Darwin schreef over empathie maar gebruikte het woord sympathie

Charles Darwin gebruikte het woord 'empathie' (empathy) niet. Hij kende het woord waarschijnlijk niet omdat het in zijn tijd niet gangbaar was. Hij gebruikte wel het woord 'sympathie' (sympathy). Het interessante is dat hij in een aantal gevallen het woord sympathie gebruikte in een betekenis die wij tegenwoordig empathie zouden noemen.

 
Dat men in Darwin's tijd het woord empathie niet of nauwelijks gebruikte concludeer ik uit Google's Ngram Viewer. Dat is een tool waarmee eenvoudig het gebruik van willekeurige woorden in de boeken onderzocht kan worden. Ik blogde er 17 jan 2011 over.  Het woord empathy werd vóór 1910 niet gebruikt. Daarna begon het gestaag toe te nemen. Zie grafiek (klik voor vergroting):

empathy
'Empathy' gebruik volgens Ngram Viewer 1859 - 2000

Met de Ngram Viewer kun je makkelijk grafieken maken. 
Fig. 18. Chimpanzee disappointed
Maar wil je meer, dan is de Darwin Online de aangewezen website. Daar kun je snel en eenvoudig de hele tekst van al Darwin's boeken doorzoeken. Het woord sympathy komt 58x voor in The Descent of Man (exclusief index). Op zich de moeite waard om te onderzoeken, en ik kom daar misschien nog eens op terug, maar ik beperk me nu tot Expression of the emotions in man and animals (1872) (waarin sympathy  28x voorkomt) omdat het mij –vooralsnog– het meest relevante boek lijkt. Ik geef ook geen volledige inventarisatie van alle gevallen (het zou kunnen uitgroeien tot een jarenlang durend promotieonderzoek!). Ik geef hier alleen enkele voorbeelden waarin Darwin het woord sympathie duidelijk gebruikt in één van 8 betekenissen van empathie zoals ik hier blogde (23 okt).

Op p. 217 schrijft Darwin:
"Sympathy with the distresses of others, even with the imaginary distresses of a heroine in a pathetic story, for whom we feel no affection, readily excites tears."
Dit lijkt mij een geval van Empathie-7: Feeling distress at witnessing another person's suffering. Dit lijkt mij van toepassing omdat Darwin het heeft over tranen. Darwin vervolgt:
"So does sympathy with the happiness of others, as with that of a lover, .."
Dit lijkt mij een geval van Empathie-3: Coming to feel as another feels. In feite lijkt Empathie-7 een speciaal geval van Empathie-3. Zo kun je je ook blij voelen als de ander blij is. Ook dat lijkt mij een speciaal geval van Empathie-3, maar heeft geen aparte naam. Maar dit terzijde. Grappig is ook de mogelijke verklaring die Darwin oppert:
"The feeling of sympathy is commonly explained by assuming that, when we see or hear of suffering in another, the idea of suffering is called up so vividly in our own minds that we ourselves suffer." (218)
Mooi gezegd. Dus: het lijden van de ander wordt zo intens beleefd, dat jezelf ook lijdt, mee-lijdt, mede-lijden.

Darwins oproep tegen wreedheid


Rondkijken op de site Darwin Online kan nog wel eens iets onverwachts opleveren.  Zo vond ik een pamflet ('An appeal') waarin Darwin oproept om onmiddellijk te stoppen met het zetten van klemmen om 'schadelijke' wilde dieren te vangen. De dieren, bv een konijn, een vos, die met hun poot vast komen te zitten in de klem, en waarbij de poot verbrijzeld wordt, lijden urenlang –soms dagenlang– ondragelijke pijnen voordat ze aan hun einde komen. Darwin vond dat wreed en een gebrek aan beschaving! Dat moet stoppen! Let wel: Darwin is zogenaamd de man van the struggle for existence, de strijd om het bestaan... Dat wil dus helemaal niet zeggen dat hij een voorstander van wreedheid ten opzichte van dieren was!

Verder vond ik nog iets heel interessants dat ook nog actueel is. Daar zal ik binnenkort over bloggen. Even geduld aub.

05 November 2012

De meeste medische experimenten met chimpansees waren overbodig

Als er jaarlijks duizenden proefdieren in biomedisch onderzoek worden gebruikt, dan is het logisch daaruit te concluderen dat die experimenten nodig en nuttig zullen zijn. Fout. Volgens een News artikel in het wetenschappelijk tijdschrift Nature 1 November klopt dat niet:
"... Institute of Medicine report, which declared most of the invasive chimp studies to be scientifically unnecessary" [1]
Dus: de meeste invasieve experimenten in Amerika die op chimpansees zijn uitgevoerd, waren overbodig! Hoe bestaat het! Het is onvoorstelbaar dat men zo lichtzinnig omgaat met onze naaste verwanten. Je had toch méér verwacht van wetenschappers die gefinancieerd worden door het Amerikaanse National Institutes of Health (NIH). Naar aanleding hiervan zei de NIH-directeur Francis Collins [2] dat de 110 chimpansees in bezit van het NIH niet meer voor medische experimenten gebruikt mogen worden. Een groter probleem is dat de Amerikaanse overheid nog 670 (!) chimpansees in bezit heeft die bedoeld waren om HIV/AIDS te onderzoeken. Maar chimpansees zijn helemaal geen geschikte diersoort voor dat doel! (wat doe je nu met die chimpansees?).

In hetzelfde nummer van Nature stond een ander artikel [3] waarin gewaarschuwd wordt dat het beperkte aantal model organismes (muis, worm, fruitvlieg) een ernstige belemmering vormen voor wetenschappelijke vooruitgang. Het is toch wel even schrikken als je leest:
"Disparities between mice and humans may help to explain why the millions of dollars spent on basic research have yielded frustratingly few clinical advances." [3]
Bijvoorbeeld: gunstige resultaten met bepaalde methodes om de symptomen van multiple sclerosis in inteelt-lijnen van lab muizen te bestrijden bleken bij de mens helemaal niet te werken of zelfs schadelijk te zijn. De inteeltmuizen bleken helemaal niet geschikt om effecten bij de mens te voorspellen vanwege de genetische en immunologische diversiteit van de mens. Iets wat men van te voren had kunnen weten, volgens de auteur van het artikel [4]. Hoe is het mogelijk? Weer proefdieren voor niets opgeofferd. Het geeft bepaald niet het vertrouwen dat de duizenden dieren die jaarlijks worden gebruikt in biomedisch onderzoek ook nuttig gebruikt worden. Er worden nog meer voorbeelden genoemd waarbij proefdieren onkritisch gebruikt worden om bijvoorbeeld de gevolgen van de ziekte van Parkinson te bestrijden [5].

Ook dingen waarvan je als leek denkt dat het toch voor de hand liggende zaken zijn, zoals hoe je een muis vastpakt, heeft invloed op de proefresultaten. Je zou toch zeggen dat een onderzoeker met enige feeling voor zijn dieren dat toch begrijpt. En wat dacht je hier van: dat muizen die het enzym neuronal nitric oxide synthase missen, agressief gedrag vertonen werd niet opgemerkt. De reden? De muizen werden individueel in kooitjes gehuisvest! Pas toen ze in groepen werden gehuisvest zag men het agressief gedrag. Hoe onnadenkend gaan onderzoekers met dieren om en hoe weinig feeling hebben ze met het natuurlijk sociaal gedrag van dieren. In al deze gevallen mislukt de vertaalslag van dieronderzoek naar de mens.

De auteur [3] wil proefdiergebruik niet afschaffen, maar pleit er voor om beter na te denken of het proefdier wel geschikt is om conclusies te trekken over het nut voor de mens. Wat mij zeer verontrust is dat zo'n pleidooi om zorgvuldig met je proefdieren om te gaan überhaupt nodig is binnen de wetenschappelijke wereld. In het verleden moeten er dus ontzettend veel proefdieren nodeloos opgeofferd zijn in naam van de wetenschap. Beweringen in de trant van 'er worden miljoenen proefdieren gebruikt, dus dat moet wel nuttig zijn!' blijken helaas niet te kloppen.

Het hangt kennelijk in de lucht. In de Volkskrant van zaterdag 27 okt in het artikel 'De orgaanchip als loep op het leven':
"medicijnen kunnen worden getest op orgaan chip waardoor die minder vaak op proefdieren hoeven worden losgelaten."

"Er is in de farmaceutische wereld een enorm gat tussen dierproeven en proeven waarbij menselijke cellen simpelweg op een petrischaaltje worden bestudeerd. Allereerst is de muis geen mens. Medicijnen die bij muizen prima werken, kunnen bij een mens opeens een giftige uitwerking hebben of bijvoorbeeld tot hartritmestoornissen leiden."
"het testen van nieuwe medicijnen gebeurt op dieren, maar die zijn niet representatief voor een mens." (Paul Vulto, Leiden/Amsterdam Centre for Drug research)
Ook hier zijn de uitspraken niet afkomstig van buitenstaanders maar van insiders. Tijd om eens grondig na te gaan denken over de ethiek van proefdiergebruik.

Bronnen:

  1. Meredith Wadman: NIH faces chimp housing quandary, Nature News, 31 October 2012 : "Scrutiny of the NIH’s chimp research enterprise has been intensifying since the release last December of an Institute of Medicine report, which declared most of the invasive chimp studies to be scientifically unnecessary." Hier is het IOM rapport te vinden:

    Chimpanzees in Biomedical and Behavioral Research: Assessing the Necessity

    Wikipedia heeft een pagina Great ape research ban.
  2. Dat is inderdaad dezelfde Francis Collins van The language of God (2006)
  3. Jessica Bolker 'Model organisms: There's more to life than rats and flies', Nature Comment, published online 31 October 2012.
  4. "For example, an experimental treatment for multiple sclerosis that, in inbred mice, improved symptoms of induced disease produced unpredicted — and sometimes adverse — responses in human patients. The inbred mouse model failed to represent the genetic and immunological diversity of human cells, a shortcoming that was obvious in retrospect." uit [3].
  5. "A similar narrowing has occurred in biomedical research. In the case of Parkinson's disease, potential treatments are often assessed by measuring motor function in a lesioned rat. But the rat model does not clearly represent other significant symptoms of Parkinson's that occur in human patients, such as cognitive decline." uit [3].

Aanvulling 7 nov:


Wat is de omvang van proefdiergebruik? 
Daar kom je normaal niet zo makkelijk achter, maar door de orkaan in New York op 29 okt, kwamen er wat cijfers boven water zoals Nature News 06 November 2012 schrijft: 

Researchers battle storm’s wrath
New York University lost crucial mouse colonies, but students and staff helped to save equipment and patients.
  • Staff at underground mouse facilities would be working through the night to monitor tens of thousands of mice used in research projects from cancer to neurobiology.
  • its basement, housing about 10,000 mice and rats, is almost 10 metres below water level. The flood waters had surged into that building so forcefully that animal-care workers had to evacuate. The mutant and transgenic mice housed in quarantine there were left to their fates.
  • A leak also spilled diesel inside the animal facility, and all the mice there drowned or died from inhaling diesel fumes. Neurobiologist Gordon Fishell lost about 2,500 mice representing 40 genetic variants, which he had developed for studies of forebrain development over more than a decade.
  • At the Texas Medical Center in Houston in 2001, Tropical Storm Allison destroyed millions of dollars of equipment and killed thousands of lab animals ranging from mice to monkeys.

Aanvulling 9 nov:

In de Science 9 Nov: het is gelukt om een 'long-op-een-chip' te maken die gebruikt kan worden om nieuwe geneesmiddelen te testen voor longziektes bij de mens. Dit zal in de toekomst proefdiergebruik overbodig maken of tenminste reduceren. Het rendement van de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen met behulp van proefdieren is laag: maar 10% van de middelen die positief zijn in proefdieren werken in de mens en komen op de markt.
Robert F. Service (2012) Lung-on-a-Chip Breathes New Life Into Drug Discovery. Science 9 Nov 2012

Aanvulling 10 nov:

"Geef medicijnen alleen aan de mensen bij wie ze echt zullen werken. De meeste medicijnen die nu op de markt zijn, werken maar bij een minderheid van de patiënten. .... oncologen zijn al blij als tijdens een klinische trial 10 procent van de mensen op de stof reageert." Rob Ruijtenbeek, hoofd onderzoek en ontwikkeling bij PamGene, geciteerd in BioNieuws 27 okt 2012.
Het bedrijf PamGene heeft een microarray ontwikkeld, die cellen uit de tumor van de patient analyseert. Vervolgens kunnen ze een hele batterij kinaseremmers loslaten op de microarray om vast te stellen welke kinaseremmers succesvol zijn in het microarray. Daardoor kunnen ze van te voren voorspellen, dus zonder medicijnen op de patient zelf uit te proberen, welke kinaseremmer succes zal hebben in de patient. Omdat de tumor unieke genetische eigenschappen heeft, kan dit probleem nooit met proefdieren opgelost worden!