18 July 2011

Je hoeft geen vlees te eten om heel groot te worden

Evolutie van Sauropoden. Helemaal rechts: de mens ©Nature

Bij niet-biologen bestaat nog wel eens het idee dat vlees gezond is en als je groot en sterk wilt worden je veel vlees moet eten. Maar, je hoeft geen vlees te eten om heel groot te worden. Dat concludeer ik uit het artikel 'Dinosaurs: Rise of the titans' in de Nature van 14 juli. Ik ga niet het hele artikel samenvatten, maar licht er één aspect uit: voedsel.

De Sauropoden (dinosauriërs) waren de grootste landdieren ooit. De grootste bereikten een gewicht van 100.000 kilo. Hun verre voorouders waren kleine beestjes van 7-8 kilo. Dat is al opmerkelijk genoeg. Nog opmerkelijker is dat ze oorspronkelijk carnivoor waren en geleidelijk in de loop van miljoenen jaren via omnivoor evolueerden tot planteneters. De beslissende factor in de evolutie naar grotere lichaamsgrootte was de overgang naar plantaardig voedsel. Een carnivore dinosauriër met een gewicht van 100.000 kilo zou nooit voldoende vlees te pakken kunnen krijgen om aan zijn dagelijkse behoefte te voldoen, schrijft het artikel. (een beest van 100.000 kilo zou nooit hard kunnen rennen om een prooidier te pakken). Maar het waren ook geen graseters. Ze stonden te midden van bomen en ontdeden de bomen van hun bladeren, terwijl ze eerder hun lange nek bewogen dan hun massieve poten. Ook hun gebit veranderde van een carnivoor gebit via een omnivoor gebit in een herbivoor gebit.


De carnivore Tyrannosaurus rex kwam niet verder dan 6.000 - 8.000 kilo.

Vergelijk hedendaagse grote herbivore dieren: olifant, nijlpaard, giraffe. De Sauropoden zou je kunnen zien als een kruising tussen olifant en giraffe.

Het artikel vertelt niets over de ecologie, maar ik voorspel dat ze leefden in warme gebieden met snelgroeiende loofbomen, en vooral zeer uitgestrekte wouden.

Je hoeft geen vlees te eten om heel groot te worden! Alléén vegetariërs kunnen echt groot worden!



Bron

Dinosaurs: Rise of the titans, Fredric Heeren, News Feature Nature 13 July 2011

11 comments:

  1. De prijs die je hier echter voor moet betalen is dat je vrijwel continu moet eten.

    ReplyDelete
  2. DEEN, het klinkt alsof je de prijs te hoog vindt!? Het is toch niet veel anders dan wat een gorilla of chimpansee doet: de hele dag eten?
    In any case: mijn stelling blijft overeind, toch?

    ReplyDelete
  3. Integendeel: heel groot en een vleeseter is alleen een baleinwalvis.

    Alleen de heel late dino's hebben eventueel gras of een directe voorouder van gras gegeten: gras is een tertiaire plant. http://en.wikipedia.org/wiki/Poaceae#Grass_evolution.
    Wat ik miste was dat het artikel niets over de vegetatie zegt. In het Krijt krijg je de vervanging van naaktzadigen door bedektzadigen als belangrijkste planten in de vegetatie. Worden de Sauropoden daarvoor al groot? Soms hoor ik dat de omschakeling van naalbomen naar loofbomen als voer ook moeilijk kan zijn geweest.
    De serie 'Walking with dinosaurs' is opgenomen op Nieuw Caledonia voor achtergrond, om een werkelijk landschap zonder gras en met naaktzadige bomen (hier Auracaria soorten) te laten zien.

    ReplyDelete
  4. Gerdien, ik snap niet helemaal of je het met mijn stelling eens bent. In het begin schreef ik: "De Sauropoden (dinosauriërs) waren de grootste landdieren ooit".
    Op slot schreef ik: "Alléén vegetariërs kunnen echt groot worden!" dit geldt voor landdieren in ieder geval.
    Baleinwalvissen zijn inderdaad de grootste dieren, en je zou ze vegetarisch kunnen noemen, maar ze filteren ook kleine schaaldiertjes, dus strikt genomen niet echt vegetarisch. maar ook niet echt carnivoor.
    Inderdaad, de relatie met vegetatie ontbreekt in het artikel zoals ik schreef.

    ReplyDelete
  5. DEEN, je wilt tijd overhouden voor iets anders? Kijk naar de echte carnivoren: leeuwen, liggen driekwart van de tijd die ze over hebben ... te slapen!

    ReplyDelete
  6. “Alléén vegetariërs kunnen echt groot worden!”
    Als grap bedoeld, Gert, ik weet het, maar ik ga er toch even serieus op in.
    Hier bij ons klopt die stelling niet.
    Mijn vrouw is vegetariër maar slechts 159 cm.
    We eten thuis vleesvervangers i.p.v. vlees (van uitstekende kwaliteit tegenwoordig, zoals jij al vaker op je weblog vermeld hebt).
    Zelf ben ik geen 100% vegetariër (als ex-katholiek heb ik van het katholicisme nog wel overgehouden dat af en toe zondigen niet rampzalig is (flauwe grap)) en bestel vlees of vis als we een enkele keer in een restaurant eten. Mijn vrouw is van de harde lijn en bestelt ook dan uitsluitend een vegetarisch menu. Maar in die zin klopt je stelling wel. In het volhouden van het vegetarisch zijn is mijn vrouw met haar 159 cm veel groter dan ik met mijn 178 cm.

    ReplyDelete
  7. Nand, mijn stelling dat je geen vlees hoeft te eten om groot en sterk te worden, is inderdaad een stelling met een dubbele bodem! Ik maakte (onbewust?) handig gebruik van die dubbelzinnigheid door in het blog alleen te praten over evolutionaire processen over miljoenen jaren, maar onder de vlag die bepaalde mensen 'geheel belangenloos en op zuiver wetenschappelijke gronden' gebruiken om hun eigen persoonlijke voorkeur voor vlees te rechtvaardigen... Als zodanig mag je dit blog zien als een wetenschappelijk onderbouwde maar tegelijk humoristische dolksteek in het hart van de vleesmaffia.

    ReplyDelete
  8. Baleinwalvissen: strikt genomen zijn het omnivoren omdat ze zowel plantaardig plankton als (microscopisch) kleine kreeftjes uit het water filteren. Daarom mag je het geen vegetarier noemen. Maar zet je een menselijke vleeseter het baleinwalvis menu voor, dan zal hij dat verontwaardigd van de hand wijzen omdat er geen vlees in zit! Bovendien: een dier dat niet eens tanden heeft een carnivoor (vlees-eter) noemen gaat toch wel erg tegen het dagelijkse spraakgebruik in...!

    ReplyDelete
  9. DEEN: "De prijs die je hier echter voor moet betalen is dat je vrijwel continu moet eten."
    Als je daar dieper op doordenkt, dan is dat toch eigenlijk een zeer antropocentrische gedachte: WIJ zouden het zonde van de tijd vinden. Maar dat is geen evolutionaire maatstaf. Die dinosauriers zouden niets anders met hun tijd kunnen doen dat hun survival value zou kunnen verhogen. Dat mensen met hun vrije tijd andere dingen doen (die hun survival niet verhogen) is toch geen maatstaf? ...
    En: kijken naar wat carnivoren als leeuwen doen met hun vrije tijd: niets.

    ReplyDelete
  10. Als ik dat plaatje goed begrijp, stamt de mens van de Sauropoden af? Dat is tamelijk opmerkelijk nieuws.

    ReplyDelete
  11. Nee, de mens staat er bij ter vergelijking van de grootte.

    ReplyDelete

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.